DOÇ. DR. EKREM GÜL

Dış ticaretin büyüme, istihdam ve reel ücretler üzerine etkisi The effect of foreign trade on growth, employment and real wages

Birçok ülke grubu için dış ticaretin büyümeyi arttırıcı, işsizliği azaltıcı ve reel ücretleri iyileştirici etkisi vardır. Dış ticaret, giderek artan bir şekilde gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler için kalkınmanın en önemli araçlarından biri haline gelmektedir. Bu çalışmanın araştırma sorusu, gelişmiş, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde dış ticaret değişkenlerinden ihracat ve ithalatın büyüme, istihdam ve reel ücretler üzerine etkisini belirlemek olarak ifade edilebilir. Bu araştırma sorusuna dayalı olarak çalışmanın temel amacı, dış ticaretin büyüme, istihdam ve reel ücretler üzerine etkisini incelemek ve kuramsal bir çerçeve ile sonuçları değerlendirmektir. Çalışmaya geniş çaplı teorik altyapı ile başlanmıştır. Çalışmanın ampirik bölümünde, 12 gelişmiş ülkede 1980-2010, 7 gelişmekte olan ülkede 1993-2010 ve 5 az gelişmiş ülkede ise 1993-2003 dönemi için dış ticaretin büyüme, istihdam ve reel ücretler üzerine etkisi panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu çalışmada panel veri analizinin kullanılmasının iki nedeni bulunmaktadır. Birincisi, hem zaman hem de yatay kesit boyutuna sahip veri seti elde etme olanağı verdiği için son yıllarda sosyal bilimciler arasında yaygın olarak kullanılmasıdır. İkincisi, sadece zaman serileri veya yatay kesit verilerini içeren analiz metotlarına göre birçok avantajı bulunmasıdır. Yapılan çalışma sonucunda, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, ithalat ile ihracattan büyüme, işsizlik ve reel ücretlere doğru bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Az gelişmiş ülkelerde ise, ihracattan büyümeye, ithalattan işsizliğe ve ihracattan reel ücretlere doğru bir nedensellik bulunmasına rağmen, ithalattan büyümeye, ihracattan işsizliğe ve ithalattan reel ücretlere doğru bir nedensellik tespit edilememiştir.