DOÇ. DR. CİHAN KAÇAR

Üreme mevsimi dışındaki tuj koyunlarında progesteron destekli GnRH, hCG ve PGF2? uygulamalarının fertilite üzerine etkisi

Bu çalışma ile üreme mevsimi dışındaki Tuj ırkı koyunlarda Flugeston Acetat (20 mg, Choronogest, İntervet), GnRH, hCG ve PGF2?’nın kombine kullanımlarının fertilite parametrelerine olan etkileri araştırılmıştır. Çalışmada 60 adet Tuj ırkı koyun ve 6 adet koç kullanıldı. Koyunlar dört gruba ayrıldı ve her bir gruptaki koyunlar farklı renklerle boyandı. Grup I’deki koyunlara (n=15) intravaginal sünger uygulamasından 7 gün önce intramusküler yolla 2 ml GnRH (Receptal®, 0.0042 mg Buserelin acetate, İntervet) enjeksiyonu yapıldı. Sünger 14 gün süreyle vaginada bırakıldı. Sünger uygulamasından 7 gün sonra koyunlara intramusküler yolla ikinci GnRH enjeksiyonu yapıldı. Süngerin çıkarılmasından hemen sonra intramusküler yolla 1.5 ml PGF2? (Dinolytic®, 5 mg Dinoprost, Pfizer) enjeksiyonu yapıldı. Grup II’deki koyunlara (n=15) birinci gruptan farklı olarak GnRH enjeksiyonları yerine 1000 IU dozunda hCG (1500 IU, Chorulon®, İntervet ) enjeksiyonları intramusküler yolla yapıldı. Grup III’deki koyunlara (n=15) yalnızca intravaginal olarak sünger uygulaması yapıldı. Grup IV’deki koyunlar (n=15) kontrol grubu olarak ayrıldı ve herhangi bir uygulama yapılmadı. Bütün gruplarda süngerin çıkarılmasından hemen sonra koç katımı yapıldı ve östrus gösteren koyunların çiftleşmesi sağlandı. Grup I ve Grup II’deki koyunlarda hormon uygulamalarından hemen önce ve östrus belirtileri gösteren koyunlardan kan alındı. Grup III ve Grup IV’deki koyunlardan ise diğer gruplara paralel günlerde kan alındı. Gebelik muayeneleri çiftleşmeden 30 gün sonra ultrasonografi ile yapıldı. Östrus oranları Grup I’de %66.6, Grup II’de %60.0, Grup III’te %73.3, Grup IV’te ise %20 olarak belirlendi. Östrus oranları bakımından yapılan değerlendirmede Grup I ve Grup III ile kontrol grubu arasında istatistiksel anlamda fark bulundu (P0.05). Grup II’teki koyunlarda yedinci gün plazma progesteron düzeyi kontrol gurubundan daha yüksek belirlendi ve bu fark istatistiksel yönden önemli bulundu (P<0.007). Sonuç olarak bu çalışmada mevsim dışı dönemde bulunan Tuj koyunlarına hCG uygulamasının gebelik ve kuzulama oranları üzerinde pozitif bir etkisinin olduğu kanısına varılmıştır.