DOÇ. DR. ABDULVAHİT İMAMOĞLU

Ergenlik dönemindeki öğrencilerde dini tutum ve davranışlar (Sakarya örneği)

Bu araştırmanın amacı; erinlik dönemi öğrencilerinde dini tutum ve davranışları incelemek, bu dönemindeki bireylerin dini tutum ve davranışlarının tanımlayıcı özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek ve erinlik döneminde dini tutum ve davranışlarda etkili olan faktörleri belirlemektir. Araştırma konusunun seçiminde, yapılan araştırmaların daha çok ergenlik dönemini bütün olarak ele alması, erinlik dönemiyle ilgili sınırlı sayıda araştırma yapılması belirleyici olmuştur. Amaç doğrultusunda hazırlanan anket; 2010-2011 eğitim öğretim yılında Sakarya ili Erenler İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı ilköğretim okullarının ikinci kademesinde okuyan 300 öğrenciye uygulanmış, uygun görülen 277 anket değerlendirmeye alınmıştır. Anket verileri bilgisayar ortamında SPSS 17.0 istatistik programında değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; erinlik dönemindeki bireylerin dini tutum ve davranışlarının yaşlarına, sınıflarına, anne-baba eğitim durumlarına göre farklılaştığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca erinlik çağı çocuklarının dini tutum ve davranışları üzerinde aile, arkadaş, televizyon, internet ve din kültürü öğretmenlerinin etkili olduğu; çocuklar üzerinde en fazla etkiye aile ve din kültürü öğretmenlerinin sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Ergenlerde yalan tutumuna psiko-sosyal yaklaşım (Sakarya örneği)

Alan araştırması olarak tasarlanan ve ergende yalan tutumunu inceleyen bu çalışma, teorik ve uygulama olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Teorik bölüm, ergenlik dönemi ve yalan tutumu şeklinde iki kısımda incelenmiştir. Birinci kısımda ergenlikle ilgili genel bilgi verilerek bu dönem; psikolojik, biyolojik, sosyolojik ve dini açıdan ele alınmış, ergenin yaşadığı uyum ve davranış sorunları ile ailenin ergen tutum ve davranışları üzerindeki etkisi açıklanmıştır. Teorik bölümün ikinci kısmında ise yalan tutumu türevleri ile birlikte bilişsel, duygusal, davranışsal boyutlarıyla açıklanmış, dini-ahlaki, sosyo-psikolojik açıdan incelenmiştir. İkinci bölümde ise uygulamaya dönük bulgular tablolar halinde gösterilmiş, gerekli açıklamalarla birlikte yorum ve değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırmamız Sakarya ili ve ilçelerinde 15-18 yaş grubunda yer alan ergenler üzerinde uygulanmış, veri analizi SPSS programıyla yapılmıştır. Bulguların analizi sonucunda ergenlerin düşük düzeyde de olsa önemli bir kesiminin yalan söylediğini, yalanı zihinsel süreç gerektiren bir eylem olarak gördüğünü söyleyebiliriz. Yine cinsiyetler arasında yalan söyleme sıklığı açısından bir fark olmamakla birlikte, yalan söyleme sonucunda kızların daha çok huzursuz olduğu görülmüştür. Erkekler daha çok arkadaşlarına yalan söylerken, kızların ise daha ziyade annelerine yalan söyledikleri tespit edilmiştir. Ergenlerin yalan tutumunu olumlu ya da olumsuz etkileme yönünden; dindarlık derecesi, ceza faktörü, çevre ve medya gibi dış etkenlerin etkili olduğu istatistiki analizlerle belirlenmiştir.