DOÇ. DR. A. SAVAŞ KOPARAL

Yeraltı suyunun ileri dezenfeksiyonu ve toksisitesinin incelenmesi

Bu çalışmada, yeraltısuyunun bor katkılı elmas, iridyum oksit ve grafit elektrotların kullanıldığı paralel plaka ve grafit raschig elektrot ile damlatmalı reaktörlerde elektrokimyasal yükseltgeme ile dezenfeksiyonu gerçekleştirilmiştir. Paralel plaka reaktör ile yapılan çalışmalarda kesikli ve sürekli sistemde çalışılmış, arıtım süresinin ve uygulanan akım yoğunluğunun E. coli bakterilerinin hayatta kalma oranına ve toksisitelerine etkileri araştırılmıştır. Sürekli sistemde yapılan çalışmalarda, belli bir başlangıç E. coli derişimine sahip çözeltiye değişik akış hızlarında, farklı akım yoğunlukları uygulanmış ve hayatta kalma oranı incelenmiştir. Damlatmalı reaktörde yapılan çalışmalarda ise belli bir başlangıç E. coli derişimine sahip çalışma çözeltisi, farklı akış hızlarında, reaktöre gerilim uygulanarak elektrokimyasal yükseltgeme ile dezenfekte edilmiş ve hayatta kalma oranı ve toksisitesi incelenmiştir. Ayrıca, Eskişehir yeraltı suyundan alınan su örneği, hem paralel plaka hem de damlatmalı reaktörlerde elektrokimyasal dezenfeksiyona tabi tutulmuştur. Sonuç olarak, paralel plakalı reaktörlerin dezenfeksiyonda daha etkin olduğu, bununla birlikte tüm elektrot malzemelerinde elektrokimyasal dezenfeksiyonun yeraltı suyu için başarılı bir şekilde gerçekleştirilebildiği ancak yüksek bakteri derişimlerinde tam ölümün sağlandığı durumlarda toksikolojik incelemelerinin yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Antibakteriyel malzeme ve sistemlerin geliştirilmesi ve dezenfeksiyon uygulamaları

Bu çalışmada kaolinit, klinoptilolit ve sepiyolit doğal malzemeleri antibakteriyel duruma getirilmiştir. Kullanılan doğal malzemeler yerli kaynaklardan elde edilmiştir ve zenginleştirme, saflaştırma vb. ön işlemlere tabi tutulmamıştır. Dezenfeksiyon etkinliğini artırmak amacıyla melez ve ardışık sistemler kullanılarak suda ve havada dezenfeksiyon işlemi gerçekleştirilmiştir. Doğal malzemelerin antibakteriyel duruma getirilme işlemi gümüş iyonu kullanılarak kimyasal ve fiziksel yolla sağlanmıştır. Kimyasal yolla antibakteriyel duruma getirilen doğal malzemeler fiziksel yolla antibakteriyel duruma getirilen doğal malzemelere göre bünyelerine daha fazla gümüş iyonu almıştır. Melez ve ardışık sistemler ile su dezenfeksiyonu gümüş iyonu destekli antibakteriyel dolgulu kolon, düşük frekanslı ve yüksek frekanslı ultrasonik sistemler ve ultraviyole sistem ile ikili ve üçlü sistemler olacak şekilde kullanılarak sağlanmıştır. Melez ve ardışık sistemler ile hava dezenfeksiyonu gümüş iyonu destekli antibakteriyel dolgulu kolon, UV reaktör ve foto-katalitik destekli UV reaktör birlikte kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Suda ve havada yapılan dezenfeksiyon çalışmalarında melez ve ardışık sistemlerin sinerjik etki göstererek tek başlarına kullanıldıklarında sağladıklarından daha etkin dezenfeksiyon gerçekleştirilebildiği görülmüştür.